суббота, 5 мая 2007 г.

Сямёра братоў

Жыла на сьвеце кабета і было ў яе сямёра сыноў, а дачкі не было. Калі прыйшоў час ёй ізноў нарадзіць, сыны сказалі:
– Мы паедзем на паляваньне. Калі ў цябе народзіцца дачка – вывесь рэшата, і мы вернемся дадому, калі сын – вывесь ружжо, мы дамоў ня вернемся, бо нам сястра патрэбна.

Нарадзілася дачка. Кабета папрасіла сваю нявестку, каб тая павесіла рэшата, але нявестка з-за зайздрасьці ружжо павесіла. А маці радавалася: “Вернуцца мае сыны!”.

Вырасла дзяўчынка, а браты ўсё не вярталіся. Дзяўчынка нават і ня ведала, што яны ў яе ёсьць. Аднойчы гуляла яна зь сяброўкамі. Паспрачаліся яны. Сяброўкі пачалі клясьціся і кожная казала:
– Клянуся сваім братам!
Дзяўчынка разгубілася:
– А ў мяне няма брата, што жа мне рабіць? Буду клясьціся нашым цялём!
А сяброўкі пытаюцца:
– Чаму гэта ты цялём клянешся? У цябе ж сямёра братоў ёсьць!
Дзяўчынка заплакала і пабегла дадому.

– Мама, ці ёсьць у мяне браты? – спытала яна ў маці.
– Сямёра братоў, дочачка, ёсьць у цябе. Аднойчы, калі ты павінна была нарадзіцца, пайшлі яны на паляваньне і сказалі мне: “Калі дачка народзіцца – рэшата павесь, мы вернемся, калі сын – ружжо, тады мы ня вернемся”. А жонка твайго дзядзькі з-за зайздрасьці ружжо павесіла, вось браты і не вярнуліся.
– Я пайду шукаць іх, – сказала дзяўчынка.

Доўга блукала яна па сьвеце і нарэшце знайшла дом, у якім нікога не было, але па ўсім было бачна, што людзі ў ім жывуць. Зайшла яна ў дом, падмяла падлогу, прыгатавала абед, усё парабіла, а сама схавалася. Неўзабаве браты дамоў вярнуліся.
– Што гэта? – зьдзіўляюцца яны. – У хаце прыбрана, абед прыгатаваны, а нікога няма! Як такое можа быць?
Так прайшло некалькі дзён, а дзяўчына ўсё не паказвалася.

Аднойчы браты параіліся паміж сабой і вырашылі, што шасьцёра зь іх пойдуць на паляваньне, а сёмы ў хаце застанецца і даведаецца, што тут адбываецца. Сёмы брат схаваўся. Дзяўчына выйшла, падмяла падлогу, прыгатавала абед. Потым прынесла вады, каб замясіць цеста. Юнак злавіў яе за косы і гаворыць:
– Адкуль ты зьявілася, скажы мне?
– Было ў мяне сямёра братоў. Яны сышлі з дому, а я пайшла іх шукаць, – адказвала дзяўчына.
– Так ты ж – наша сястра! – узрадаваўся юнак. – Я пайду распавяду ўсё нашым братам!

Разшукаў юнак братоў.
– Радасную вестку вам нясу! – крыкнуў ён. – Сястра наша знайшлася!
Узрадаваліся браты, кінуліся абдымаць адзін аднаго. Прыйшлі дамоў і сталі распытваць сястру:
– Распавядзі нам, што на самой справе здарылася?
– Жонка нашага дзядзькі з-за зайздрасьці ружжо вывесіла, каб вы не вярнуліся!
– Цяпер гэта твой дом, ты будзеш жыць тут, а мы будзем хадзіць на паляваньне, – сказалі ёй браты.

А жонка іхняга дзядзькі тым часам радавалася: “Як добра – і ўсе сямёра братоў зьніклі, і дзяўчынка таксама зьнікла.” Выйшла яна ўвечары з дому і стала пытацца ў месяца:
– Скажы, хто прыгажэйшы – я ці ты?
– Ні ты, і ні я, – адказваў месяц, – а вось жыве сястра ў сямі братоў – яна прыгажэйшая за ўсіх!

Пачуўшы гэта, пайшла дзядзькава жонка шукаць дзяўчыну. Знайшла яе дом. Пастукала ў дзьверы. Дзяўчына адчыніла ёй, узрадавалася, стала рознымі стравамі частаваць.
– Прынясі мне, калі ласка, вады, піць хачу, – папрасіла госьця.
Дзяўчына прынесла вады. Тая выпіла.
– А цяпер ты папі, – сказала яна дзяўчыне.
Кабета незаўважна кінула свой пярсьцёнак у шклянку. Дзяўчына выпіла ваду са шклянкі, упала і памерла. Кабета хуценька сышла. “Ну, цяпер маё сэрца супакоілася !” – сказала яна сабе.

Вярнуліся браты, глядзяць: сястра іхняя мёртвая ляжыць. Заплакалі яны: “Адвярнулася ад нас шчасьце!”. Ня сталі браты хаваць сястру, зрабілі скрынку, паклалі ў яе дзяўчыну. З аднаго боку скрынку аздобілі золатам, а з другога – срэбрам. Забілі цьвікамі, прывязалі да вярблюда, а самога вярблюда выпусьцілі ў стэп.

Сын падзішаха выехаў на паляваньне, глядзіць: самотны вярблюд брыдзе па стэпу, нікога побач зь ім няма. Прывёў ён вярблюда ў палац. Адчыніў скрынку – а там мёртвая дзяўчына ляжыць, прыгожая як месяц і сонца!
– Абмыйце цела дзяўчыны і апраніце ў саван!” – загадаў сын падзішаха.

Дзяўчыну абмылі, апранулі ў саван. Падышоў да яе маленькі хлопчык.
– Адыдзі, не чапай яе! – закрычалі на яго.
Хлопчык дакрануўся да вуснаў дзяўчыны і дастаў у яе з роту пярсьцёнак – дзяўчына ў той жа момант расплюшчыла вочы, паднялася і села.
– Што гэта? – спалохаліся ўсе.
Дзяўчына распавяла ім пра ўсё, што зь ёй здарылася.
– Ці выйдзеш ты за мяне замуж? – спытаў у яе сын падзішаха.
Дзяўчына пагадзілася. Сем дзён спраўлялі вясельле. Зьдзейсьніліся іхныя мары!


Курдская народная казка. Пераклад з расейскай мовы.

Комментариев нет:

Отправить комментарий